Προφορική ιστορία, η ιστορία της κοινωνίας

Μια ενδιαφέρουσα συνάντηση του ομίλου προφορική ιστορίας Μεσσηνίας με καλεσμένο το διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης του Λονδίνου, Ρομπ Περκς
 
 
Τη σημασία και την ανάπτυξη του μοντέρνου τομέα της Προφορικής Ιστορίας στις σύγχρονες ανθρωπιστικές σπουδές είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν οι φίλοι του Ομίλου Προφορικής Ιστορίας στην πρώτη συνάντηση των μελών του, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 28 Νοεμβρίου στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη του Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας.
Καλεσμένος του Ομίλου, για να μεταφέρει την εμπειρία του από το Ηνωμένο Βασίλειο στα μέλη του Ομίλου, ήταν ο διακεκριμένος Βρετανός ιστορικός και ειδικός της Προφορικής Ιστορίας, δρ. Ρόμπ Περκς. Τον εκλεκτό φίλο της Μεσσηνίας και του Ομίλου παρουσίασε ο γενικός συντονιστής του Ομίλου Προφορικής Ιστορίας Μεσσηνίας, δρ. Γιάννης Καρακατσιάνης, ο οποίος αναφέρθηκε στο πολυσχιδές ερευνητικό και ακαδημαϊκό έργο του δρα Περκς.
Στη συνέχεια ο δρ. Περκς αναφέρθηκε στην ιστορία της Προφορικής Ιστορίας, που ξεκίνησε από τον αγγλοσαξωνικό κόσμο, και στη μεθοδολογία των ιστορικών και όσων ασχολούνται με αυτή. Έδωσε δε έμφαση στις αφηγήσεις ζωής, στη σχέση του αφηγητή με τον ερευνητή, που είναι δέκτης της αφήγησης, και στο πώς οι πολλές διαφορετικές αφηγήσεις μπορούν να συγκεραστούν και να αποτελέσουν μία ιστορική αφήγηση, που να συμπεριλαμβάνει μία παρουσίαση του ιστορικού παρελθόντος από όλες τις οπτικές γωνίες.
Έγιναν επισημάνσεις τόσο για τη σχέση των γραπτών μαρτυριών με τις προφορικές μαρτυρίες και το πώς αυτά μαζί μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως τεκμήρια για όσες και όσους γράφουν ιστορία γενική, τοπική, οικογενειακή ή ιστορία ενός φαινομένου ή ενός θεσμού, όσο και για το πώς μπορούμε να επικαλούμαστε σε μία συζήτησή μας μία άλλη αφήγηση που ακούσαμε οι ίδιοι ή μας είπαν άλλοι. Κατά την ανταλλαγή απόψεων στη συζήτηση που ακολούθησε, χαρακτηριστικό στοιχείο ήταν οι εκμυστηρεύσεις του δρος Περκς για το πόσο δύσκολο του ήταν, όταν άκουσε αφηγήσεις Ουκρανών μεταναστών στη Βρετανία που έζησαν το σταλινικό λιμό της Ουκρανίας στα 1933-1934, παρακολουθώντας φαινόμενα κανιβαλισμού και προσπαθώντας να ξεχωρίσουν διαμελισμένα πτώματα συγγενών τους, ή όταν πήρε συνεντεύξεις από δίδυμες αδελφές, θύματα πειραμάτων του ναζιστή βιολόγου Μένγκελε τη ναζιστική περίοδο, ή όταν οι επιζώντες στη Σκωτία ενός ναυτικού ατυχήματος στη δεκαετία του 1980 του διηγούνταν ανατριχιαστικές λεπτομέρειες από την περισυλλογή διαμελισμένων εξαιτίας του ατυχήματος πτωμάτων.
Τέλος αξίζει μία ιδιαίτερη αναφορά στο έργο του Ομίλου Προφορικής Ιστορίας Μεσσηνίας. Ο Όμιλος Προφορικής Ιστορίας της περιοχής μας έχει αρχικά εστιάσει το έργο του στη συλλογή και καταγραφή αφηγήσεων ζωής στους Μεσσήνιους εσωτερικούς και εξωτερικούς μετανάστες, που έφυγαν τη δεκαετία 1950-1960 από την περιοχή τους, αλλά και στην ανασύσταση των μεσσηνιακών πόλεων τις δεκαετίες 1950-1960 και 1960- 1970 μέσα από προφορικές μαρτυρίες.
Το έργο του Ομίλου συνιστά μία σημαντική φωνή, όχι μόνο όλων των κοινωνικών ομάδων των προηγούμενων δεκαετιών, αλλά και μία εξαιρετική ανασύσταση της μεσσηνιακής νεότερης ιστορίας.