«ΘΑΡΡΟΣ» 20 Ιουνίου 1936: Η χθεσινή ολική έκλειψις του ηλίου

«ΘΑΡΡΟΣ» 20 Ιουνίου 1936: Η χθεσινή ολική έκλειψις του ηλίου

-Ξημερώματα κι εν τούτοις η κίνησις ζωηροτάτη
-Το φαινόμενον εις τα διάφορα στάδιά του
-Και εγένετο νυξ
-Τα συναισθήματα της ώρας αυτής
-Τα τσιγάρα, το δεσποινάριον και το ωρολόγιον της Υπαπαντής
-Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός και η έκλειψις
-Τι λέγει ο πατήρ Αγάπιος

Χθες περί την 6ην πρωινήν εγένετο αισθητή και εις την πόλιν μας η ολική έκλειψις του ηλίου, επισυμβάσα πρo 12 περίπου λεπτών, πριν ούτος να εξέλθη των κορυφών του Καλαθίου. Εν τούτοις εκτός του δίσκου του ηλίου κατά τα δευτερόλεπτα της ολικής του εκλείψεως, τας μετέπειτα φάσεις αυτού και γενικώς το ουράνιον τούτο φαινόμενον, οι συμπολίται παρηκολούθησαν ανέτως.

Από της 4ης πρωινής της χθες η πόλις μας εκ του γεγονότος αυτού, ήρχισεν να εμφανίζη ασυνήθη κίνησιν συντόμως εκτεινομένην. Αρκετά κεντρικά καφενεία και όλα σχεδόν τα συνοικιακά τοιαύτα είχον ανοίξει τας πύλας των εις τους περιέργους, οίτινες εννοούσαν να παρακολουθήσουν και να απολαύσουν το φαινόμενον.

Αι πλατείαι, αι οδοί και προπαντός η Παραλία μας όσον η ώρα παρήρχετο κατεκλύσθησαν από πλήθος συμπολιτών οι οποίοι με μέτωπον προς ανατολάς, και με προφανή την αγωνίαν εις τα πρόσωπά των ανέμενον να ίδουν τας συνεπείας του ουρανίου φαινομένου της ολικής εκλείψεως του ηλίου.

Ως ήτο φυσικόν αι συζητήσεις και ιδίως αι προβλέψεις των συμπολιτών, καθ’ όλην την ώραν της αναμονής, οργίασαν.

Ένας επί παραδείγματι έμπορος της πόλεώς μας διετείνετο ότι «καθόλου παράδοξον κατά την ώραν της εκλείψεως του ηλίου να… καταποντισθή ολόκληρος η Γη» και ελυπείτο διότι δεν ήσαν ανοικταί αι τράπεζαι να κατέθετε, δια παν ενδεχόμενον, και την χθεσινήν είσπραξιν προς ασφάλειαν!. Αυτό ίσως ήτο το μικρώτερον ή ίσως και το ολιγώτερον φαιδρόν από όσα ηκούσθησαν την χθεσινήν πρωίαν.

Η ΕΚΛΕΙΨΙΣ
Ούτω περί την 6ην π.μ., ενώ ο ουρανός εφωτίζετο πλέον τελείως και δεν υπολείποντο παρά ολίγιστα λεπτά δια να εμφανισθή ο ήλιος από της κορυφής του Καλαθίου, εξαίφνης αι ηλιακαί ακτίνες αι οποίαι εφώτιζον τα απέναντι βουνά ήρχισαν να χάνουν την ζωηρότητα και την στιλπνότητά των, ο ουρανός ολονέν εθολούτο, ως εάν υπήρχετο νυξ, ένα δε ψύχος μόλις επικρατούν έκαμνε τους πάντας να διαπορούν και να κρυώνουν. Συγχρόνως οι παρακολουθούντες το θέαμα ησθάνοντο ως εάν κάτι να τους πιέζη την καρδίαν, ως εκ των μεταπτώσεων της πυκνότητος της ατμοσφαίρας, μία δε ομίχλη λεπτή εκάλυπτε αργά τα γύρω όρη.

Τέλος, μετά προοδευτικόν σκοτείνιασμα, το ηλιακόν φως απωλέσθη ολοσχερώς. Ο ήλιος είχεν πλέον υποστεί ολικήν έκλειψιν. Κατά τα ολίγα αυτά δευτερόλεπτα, εάν τις δεν είχεν παρακολουθήσει απ’ αρχής τα συμβαίνοντα, θα ηδύνατο κάλλιστα να υποθέση ότι έζη την 2ην π.μ. ώραν. Πραγματική νύκτα. Εις τον ουρανόν έλαμπον πλέον τα άστρα!

Την ώρα αυτή η αγωνία και ο τρόμος ενετάθησαν, ασυναισθήτως, εις το έπακρον. Ο υπογράφων, ευρισκόμενος εις Παραλίαν, σημειώνει και τούτο. Αιφνιδίως η επιφάνεια της θαλάσσης ανεταράχθη από τα σπαρταρίσαντα ψάρια, ως εάν κάποιος τρόμος να τα κατέλαβεν. Το θέαμα υπήρξεν μεγαλοπρεπές αλλά και εκπληκτικόν. Οι ψαράδες ήρχισαν να εκβάλουν κραυγάς τρόμου και να σταυροκοπιούνται.

Κατά τας πληροφορίας μας ο αυτός τρόμος παρετηρήθη και μεταξύ των κατοικιδίων ζώων.

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΛΙΚΗΝ
Μετά παρέλευσιν δευτερολέπτων το ηλιακόν φως ήρχισεν και πάλιν να αναφαίνεται, του ηλίου εξερχομένου της σκιάς της σελήνης. Εντός ολίγου τα αστέρια εχάθησαν και πάλιν και ραγδαίως διήλθομεν εκ της νυκτός εις την πλήρη ημέρα. Διότι μετά ολίγα λεπτά ο ήλιος είχεν πλέον προβάλει, χωρίς εν τούτοις να φαίνεται ολόκληρος, ομοιάζων προς την διερχομένην κατ’ αρχάς το «πρώτον τέταρτον» αυτής σελήνην, ολοέν δε κατόπιν συμπληρούμενος, ώστε μετά τρία και πλέον τέταρτα της ώρας να ολοκληρωθή τελείως. Καθ’ όλον αυτό το διάστημα ηδύνατό τις να παρατηρή αυτόν και δια γυμνού οφθαλμού σχεδόν ανενοχλήτως.

Είναι περιττόν να προστεθή πόσον μαγευτικόν και μεγαλοπρεπές υπήρξεν το ουράνιον τούτο φαινόμενον καθ’ όλα τα στάδια αυτού. Ασφαλώς δε, θα παραμείνη μία από τας λαμπροτέρας αναμνήσεις των συμπολιτών μας, και όσων εκ των κατοίκων του πλανήτου μας ηυτύχησαν να το απολαύσουν.

ΚΑΙ ΜΕΡΙΚΑ ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ
Η ώρα της ολικής εκλείψεως του ηλίου κατά τους Αστρονόμους επεσυνέβη την 5.51 πρωινήν, εάν δεν ληφθή υπ’ όψιν η εντόνως διατυπωθείσα διαφωνία του ωρολογίου της Υπαπαντής. Διότι την ώραν ακριβώς αυτήν το ωρολόγιον εδείκνυε 6.10΄.

***

Μία συντροφιά από πέντε κυρίους έχει ενθρονισθή εις ένα από τα καναπεδάκια του αντιβραχίονος. Εις μίαν στιγμήν διακόπτει την ησυχίαν απεγνωσμένη διαμαρτυρία του ενός εξ αυτών.

-Αδύνατον, φίλτατοι. Τα τσιγάρα μου υπέστησαν… έκλειψιν!

Μαντεύομεν τα προηγηθέντα, θα συνιστούσαμε δε εις τους καπνιστάς να προβούν εις την αυτήν περίπου δήλωσιν προς τους αρεσκομένους εις την… μάρκαν Ξενοπούλου.

-Τα τσιγάρα μας, κύριοι υπέστησαν… ολικήν και τελικήν έκλειψιν.

***

Ένας νεαρός ποιείται έκκλησιν προς αγουροξυπνήσαν δεσποινάριον διατάζον να εμφανισθή εις τον εξώστην της οικίας του.

-Έβγα ήλιεμ! Έβγα…

Το δεσποινάριον εξαφανίζεται και ο σύντροφος του νεαρού μας παρατηρεί:

-Έκλειψις ηλίου!

***

Ο ηγούμενος της Μονής Παναγουλάκη, πατήρ Αγάπιος, καθ’ α μας πληροφορούν, προέβη εις τας εξής βαρυσημάντους δηλώσεις χθες την πρωίαν: «Περί του φαινομένου, είπεν, ομιλεί και ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Οπωσδήποτε πρόκειται περί Θεϊκού σημείου. Μετανοείτε».

Του συνεργάτου μας Τυρταίου