Ενημερωτική εκδήλωση σχετικά με την καλλιέργεια του μάνγκο στην Ελλάδα διοργάνωσαν πρόσφατα στην Κυπαρισσία ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, η Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Πελοποννήσου, στο πλαίσιο του προγράμματος «Δράσεις για την επιτυχημένη εγκατάσταση υποτροπικών ειδών στην Περιφέρεια Πελοποννήσου – ΥΠΕΡ ΠΕΛ».
Μάλιστα, ο προϊστάμενος της ΔΟΑΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος, τόνισε ότι «η περιοχή μας ήταν μία από αυτές που επιλέχθηκαν από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ για να εφαρμοστεί το πρόγραμμα για την καλλιέργεια υποτροπικών ειδών. Οι αγροί στην Τριφυλία παρουσίασαν τα λιγότερα προβλήματα και για το λόγο αυτό επιλέχθηκαν στο σύνολό τους από τους υπεύθυνους του έργου.
Τώρα είμαστε στο τρίτο έτος της καλλιέργειας μάνγκο στην περιοχή. Οι καιρικές συνθήκες ευνοούν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη του φυτού. Μετά την ημερίδα κάναμε επίσκεψη στις πιλοτικές καλλιέργειες και είδαμε ότι εξελίσσονται ομαλά».
Στην Τριφυλία, μπορεί η καλλιέργεια του μάνγκο να βρίσκεται ακόμα σε νηπιακή κατάσταση, στη γειτονική Λακωνία, όμως, ετοιμάζονται για την πρώτη σοδειά. Μετά τρία χρόνια ανάπτυξης των δέντρων, πρόκειται να γίνει η συγκομιδή, με την αρχή να γίνεται τον Αύγουστο.
Μπορεί η παραγωγή να είναι περιορισμένης χρήσης και τα πρώτα πελοποννησιακά μάνγκο να κατευθυνθούν για ιδιοκατανάλωση και όχι για εμπορική εκμετάλλευση. Χρόνο με το χρόνο, ωστόσο, εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα για το πού οδηγεί η κλιματική αλλαγή την αγροτική παραγωγή, κάτι που πλέον και αρκετοί Έλληνες αγρότες έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται. Ίσως διότι είναι από τους πρώτους που υφίστανται το πλήγμα της κλιματικής αλλαγής ή, μάλλον, της κλιματικής κρίσης.
Από το 2022 βρίσκεται σε εξέλιξη πειραματικό πρόγραμμα καλλιέργειας πέντε υποτροπικών φυτών σε περιοχές της Λακωνίας και της Μεσσηνίας (στην Καλαμάτα και στην περιοχή της Τριφυλίας), υπό την επίβλεψη του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού – Δήμητρα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Σε συνολικά 25 στρέμματα καλλιεργούνται αβοκάντο, μάνγκο, λίτσι, ανόνα τσεριμόγια και μακαντάμια. Το πρόγραμμα είναι πενταετές και χρηματοδοτείται από την Περιφέρεια Πελοποννήσου.
«Οι δύο άνυδροι χειμώνες που προηγήθηκαν και οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκάλεσαν ζημιές στις παραδοσιακές ελληνικές καλλιέργειες, ευνόησαν όμως την ανάπτυξη των μάνγκο», επισημαίνει μιλώντας στην «Καθημερινή της Κυριακής» και στη Δήμητρα Μανιφάβα, η δρ Θηρεσία-Τερέζα Τζατζάνη, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, με ειδίκευση στη δενδροκομία των υποτροπικών ειδών.
«Τα μάνγκο αντέχουν χωρίς πότισμα ακόμη και 20 ημέρες», λέει χαρακτηριστικά στην «Κ» ο κ. Χρήστος Κωνσταντάκος, ένας εκ των αγροτών που συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, με καλλιέργειες και άλλων υποτροπικών φυτών στη Στεφανιά Λακωνίας.
Ο ίδιος, πάντως, σπεύδει να τονίσει ότι εκτός από τις παραδοσιακές καλλιέργειες της περιοχής (ελιές, εσπεριδοειδή) που κινδυνεύουν από τη λειψυδρία, το πρόβλημα του νερού απειλεί ακόμη και τα υποτροπικά φυτά, καθώς κάποια από αυτά χρειάζονται αρκετά υψηλή υγρασία.
«Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα για την αγροτική παραγωγή και πρέπει να βρεθεί γρήγορα λύση. Εμείς δεν έχουμε φτιάξει τις υποδομές, όπως το Ισραήλ, για να αφαλατώνουμε το νερό και να το χρησιμοποιούμε για άρδευση», προσθέτει.
Ο ίδιος, αν και αγροτόπαιδο, έφυγε από το χωριό του, σπούδασε μαθηματικός, έζησε για πολλά χρόνια στην Αθήνα, αλλά έχει επιστρέψει στη Στεφανιά Λακωνίας, περιοχή γνωστή για τα πορτοκάλια της (βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της Σκάλας Λακωνίας).
Ο κ. Κωνσταντάκος ασχολούνταν με την ελαιοκαλλιέργεια και την παραγωγή πορτοκαλιών και κάποια στιγμή δοκίμασε και την καλλιέργεια λεμονιών. «Οι τιμές ήταν πολύ χαμηλές και γίνονται επίσης πολλές εισαγωγές», τονίζει. Το 2016 αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί στην καλλιέργεια αβοκάντο, κίνηση που έγινε πριν εφαρμοσθεί το πειραματικό πρόγραμμα, με το εν λόγω προϊόν να αποφέρει διόλου ευκαταφρόνητα έσοδα, αφού η τιμή παραγωγού είναι περίπου 3 ευρώ/κιλό. Σήμερα διαθέτει 250 δέντρα με αβοκάντο και 15 με μάνγκο. «Είμαι ο πρώτος που έβαλα αβοκάντο στην περιοχή», τονίζει με υπερηφάνεια, καθώς καλλιέργεια αβοκάντο υπάρχει εδώ και αρκετά χρόνια στην Ελλάδα, αλλά κυρίως στην Κρήτη.
Το αβοκάντο φάνηκε αρκετά ελκυστικό και στους καλλιεργητές που συμμετέχουν στο πρόγραμμα στην περιοχή της Τριφυλίας, οι οποίοι αποφάσισαν να επεκτείνουν τις καλλιέργειες στις οποίες συμμετείχαν αρχικά. Και εκεί έχουν εμφανισθεί οι πρώτοι καρποί αβοκάντο, ενώ σε άλλες περιοχές, όπως, για παράδειγμα, στη Ρόδο είναι οι ίδιοι οι παραγωγοί που από μόνοι τους δοκιμάζουν καλλιέργειες υποτροπικών φυτών, όπως λίτσι, γκουάβα και dragon fruit.
«Υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον από τους αγρότες για εναλλακτικές καλλιέργειες», υποστηρίζει η δρ Τζατζάνη. Τονίζει, ωστόσο, ότι «οι αγρότες δεν πρέπει να μπουν σε μια επικίνδυνη δίνη σχετικά με αυτές τις καλλιέργειες», δεδομένου ότι ακόμη όλα είναι σε δοκιμαστικό στάδιο.
Με άλλα λόγια, δεν πρέπει να εγκαταλειφθούν οι παραδοσιακές καλλιέργειες και ξαφνικά να ακολουθήσουν όλοι τις καλλιέργειες υποτροπικών φυτών εν είδει μόδας. Πρόσφατα, το Ινστιτούτο Υποτροπικών Φυτών προχώρησε και στην έκδοση οδηγού καλλιέργειας αβοκάντο, ο οποίος είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα του, ενώ πριν από λίγους μήνες πραγματοποίησε ημερίδα σχετικά με την καλλιέργεια μάνγκο.
