Ένα φαινόμενο, καμία αντιμετώπιση…
Σε συνάρτηση και με το χθεσινό πρωτοσέλιδο του “Θ” τα αυξανόμενα περιστατικά βίας μεταξύ ανηλίκων και ακραίας μορφής σχολικού εκφοβισμού βρίσκονται πλέον σχεδόν καθημερινά στην κορυφή της ειδησεογραφικής ατζέντας στον τοπικό Τύπο.
Μπορεί στη Μεσσηνία να έχουμε γίνει δέκτες δηλώσεων από διάφορους φορείς που φέρουν την ευθύνη της αστυνόμευσης για τον περιορισμό ενός φαινομένου που τείνει να λάβει διαστάσεις επιδημίας, αλλά ακόμα δεν υπάρχουν ουσιαστικά αποτελέσματα.
Εύλογα ανακύπτουν ερωτήματα αναφορικά με τον πραγματικό βαθμό αύξησης της ανήλικης παραβατικότητας (η οποία είναι από τις πλέον υπο-καταγραφόμενες μορφές βίας) και τα ειδικά χαρακτηριστικά της, ενώ ακόμη μένει να απαντηθεί αν, πράγματι, τα εξαγγελλόμενα μέτρα θα θέσουν τις βάσεις για τη δημιουργία ενός ασφαλούς σχολικού περιβάλλοντος και όχι ενός «τιμωρητικού» σχολείου.
Μάλιστα, αν προσθέσουμε και το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία, η Πελοπόννησος καταλαμβάνει θέση στην πρώτη τριάδα (753) σε τέτοιου είδους συμβάντα, είναι εύκολο να καταλάβει κάποιος ότι το πρόβλημα τείνει να πάρει διαστάσεις ανησυχητικές.
Στοιχεία
Η εγκληματικότητα των ανηλίκων στη χώρα μας προβληματίζει και ανησυχεί, με την αύξηση των ποσοστών της να φτάνει το 48% το πρώτο οκτάμηνο του 2024, σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Το ποσοστό αυτό έχει ήδη θέσει σε κατάσταση συναγερμού τις Αρχές ασφαλείας της χώρας, τα μέλη των οποίων προβληματίζονται για τη διαρκώς αυξανόμενη βιαιότητα των παιδιών ηλικίας μέχρι 18 ετών.
Όπως αποκαλύπτει δε «Το Βήμα», οι συλλήψεις ανήλικων δραστών έχουν αυξηθεί κατά 46% σε σχέση με πέρυσι!
Το πρόβλημα αυτό φαίνεται ότι λαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις, με τον αριθμό των επιθέσεων ή βιαιοπραγιών από ανηλίκους να αυξάνεται διαρκώς, αλλά και την ΕΛ.ΑΣ. από την πλευρά της να έχει πλέον πληρέστερο σύστημα καταγραφής των παραπάνω και πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις.
Σύντομα δε θα ενεργοποιηθεί ειδική εφαρμογή («κουμπί πανικού») στα κινητά και για θύματα τέτοιου είδους επιθέσεων, ενώ θα δημιουργηθούν νέες υπηρεσίες για διαχείριση τέτοιου είδους θεμάτων, που θα έχουν έδρα στα τμήματα, και για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας.
Τα στοιχεία της έρευνας
Τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει «Το Βήμα», ωστόσο, πραγματικά σοκάρουν. Κάθε μέρα καταγράφονται περίπου 20 παράνομες ενέργειες ανηλίκων. Κάθε 24 ώρες σημειώνονται 1-2 βίαιες επιθέσεις σε βάρος άλλων νέων ή πολιτών από τις επονομαζόμενες «άγουρες» συμμορίες.
Τα περισσότερα από αυτά τα περιστατικά σημειώνονται στην Αττική, στην Πελοπόννησο και στην Κρήτη, αλλά η μεγαλύτερη αύξηση τους τελευταίους μήνες στην εγκληματικότητα των νεαρών παιδιών παρουσιάζεται στα νησιά των Κυκλάδων (με διπλασιασμό των περιστατικών και τριπλασιασμό των συλλήψεων των ανήλικων δραστών), αλλά και στα Επτάνησα.
Ο περιορισμός αυτού του φαινομένου, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, είναι πλέον ένας από τους κύριους στόχους του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ.
Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί…
Όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία, το πρώτο οκτάμηνο του 2023 είχαν σημειωθεί 4.875 υποθέσεις με αδικήματα ανηλίκων και είχαν συλληφθεί 6.157 δράστες. Το πρώτο οκτάμηνο του 2024 έχουν καταγραφεί 7.180 υποθέσεις παραβατικών ενεργειών παιδιών κι έχουν συλληφθεί 8.978 νεαροί – μέχρι 18 ετών – δράστες.
Οι περισσότερες από αυτές τις υποθέσεις, 1.258 (ποσοστό επί του συνόλου 18%), έχουν καταγραφεί στην Αττική, οι 1.007 (ποσοστό 14%) στις Κυκλάδες, και εδώ συνεκτιμάται βεβαίως ότι αρκετοί από αυτούς είναι τουρίστες, οι 753 στην Πελοπόννησο (ποσοστό 11%) και οι 701 (ποσοστό 10%) στην Κρήτη.
Οι περιοχές που έχουν μικρότερη εγκληματικότητα ανηλίκων είναι τα νησιά του Βορείου Αιγαίου (Μυτιλήνη, Σάμος κ.ά.) με 89 αντίστοιχα συμβάντα, η Δυτική Μακεδονία με 114 υποθέσεις παρανομιών από ανηλίκους και η Στερεά Ελλάδα με 257 τέτοιου είδους περιπτώσεις.
Είναι αξιοσημείωτο ότι τα νησιά του Βορείου Αιγαίου και η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη είναι οι μόνες περιοχές στις οποίες μειώθηκε (από 3% ως 14%) η εγκληματικότητα των ανηλίκων το πρώτο οκτάμηνο του 2024 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023.
Όσον αφορά στα αδικήματα που διέπραξαν οι ανήλικοι το πρώτο οκτάμηνο του 2024, τα στοιχεία είναι επίσης αποκαλυπτικά. Οι συμμορίες των νεαρών προχώρησαν σε 433 επιθέσεις με σωματικές βλάβες κατά κυρίως άλλων ανηλίκων, έναντι 283 το ίδιο διάστημα του 2023 (δηλαδή, αύξηση της τάξης του 65% των επιθέσεων αυτών τη φετινή χρονιά).
Ακόμη, από την αρχή του χρόνου υπήρξαν 666 συλλήψεις ανηλίκων για τέτοιου είδους βιαιότητες, έναντι 383 που καταγράφηκαν πέρυσι (δηλαδή, διπλασιασμός των ανήλικων πρωταγωνιστών ξυλοδαρμών).
Χαρακτηριστικό είναι ακόμη ότι ενώ το 2019 υπήρχαν 91 συλλήψεις ανηλίκων για απλές σωματικές βλάβες, ο αριθμός αυτός έχει φθάσει σε 417 μόνο το πρώτο οκτάμηνο του 2024.
Σημειώνεται ότι από τις 433 επιθέσεις με σωματικές βλάβες και κακοποιήσεις ανηλίκων, οι 98 προκάλεσαν σοβαρούς τραυματισμούς των θυμάτων.
Κλοπές, φθορές ιδιοκτησίας και ναρκωτικά
Επίσης, από τις αρχές του χρόνου μέχρι προ μερικών ημερών είχαν καταγραφεί 873 κλοπές με ανήλικους δράστες, 118 ληστείες από παιδιά, και 117 φθορές ξένης περιουσίας, πάλι με δράστες ηλικίας μέχρι 18 ετών. Τα ίδια στοιχεία δείχνουν ότι υπήρχαν ανήλικοι ως συνεργοί σε 78 τέτοιου είδους επιθέσεις. Ακόμη, υπήρξαν 649 περιπτώσεις διακίνησης ναρκωτικών με πρωταγωνιστές ανηλίκους, καθώς και 277 για παράνομη οπλοφορία και οπλοχρησία από ανηλίκους.
Εντός του 2024, από την ΕΛ.ΑΣ. έχουν αποκαλυφθεί 23 υποθέσεις με «εγκληματικές οργανώσεις» με μαζική συμμετοχή ανηλίκων κι έχουν υπάρξει 87 συλλήψεις. Επίσης, έχουν συλληφθεί 15 ανήλικοι για εμπρησμούς και 10 για κατοχή εκρηκτικών κι εμπρηστικών υλών, όπως κι άλλοι 21 για βιασμούς.
Πάντως, σύμφωνα με ειδικούς επιστήμονες, η μεγάλη αύξηση σημειώθηκε στον «κολοφώνα» της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, στις αρχές της δεκαετίας 2010-2020.
Παράλληλα, συγκρίνοντας με τα ευρωπαϊκά στοιχεία, βλέπουμε ότι η Ελλάδα και η Κύπρος είναι από τις χαμηλότερες χώρες στην εγκληματικότητα των εφήβων μαζί με τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες σε σχέση με τις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν, πιο ανησυχητικά από τα ποσοτικά στοιχεία είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των περιστατικών που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, αφού έχουν μια σκληρότητα που δε βλέπαμε πριν από 10-15 χρόνια.