Πως κινήθηκαν οι τραπεζικές καταθέσεις και τα επιχειρηματικά δάνεια
Σε χαμηλότερα ποσοστά έναντι του μέσου όρου της επικράτειας κινήθηκε η Περιφέρεια Πελοποννήσου το 2023 στο χρηματοπιστωτικό τομέα. Ο αριθμός των τραπεζικών λογαριασμών που αντιστοιχεί ανά κάτοικο, αλλά και τα επιχειρηματικά δάνεια, είναι μικρότερα από το μέσο όρο της χώρας, σύμφωνα με τα στοιχεία που πρόσφατα έδωσε στη δημοσιότητα το ΙΟΒΕ, μέσω του β’ μέρους της έκθεσης κοινωνικών και οικονομικών τάσεων στις ελληνικές περιφέρειες.
Όπως υπογραμμίζεται από το ΙΟΒΕ, το χρηματοπιστωτικό σύστημα στην Ευρώπη και την Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό τραπεζοκεντρικό. Συνεπώς, τόσο η πρόσβαση των νοικοκυριών και επιχειρήσεων στο τραπεζικό σύστημα όσο και ο βαθμός στον οποίο οι τράπεζες προσελκύουν καταθέσεις και χορηγούν δάνεια, αποτελούν κλειδιά για τη χρηματοδότηση νέων επενδύσεων και τη μακροχρόνια οικονομική ανάπτυξη.
Λογαριασμοί καταθέσεων
Σύμφωνα με τον πρώτο δείκτη χρηματοοικονομικής ένταξης της έκθεσης, ο μέσος αριθμός τραπεζικών λογαριασμών ανά κάτοικο στην επικράτεια αυξήθηκε σε 3,4 το 2023 από 3,3 το 2022. Ωστόσο, στην Περιφέρεια Πελοποννήσου ο δείκτης αυτός κινήθηκε χαμηλότερα από το μέσο όρο της χώρας και ο αριθμός τραπεζικών λογαριασμών ανά κάτοικο την περσινή χρονιά ήταν 3,1.
Παρόμοια εικόνα καταγράφεται και με το δεύτερο δείκτη χρηματοοικονομικής ένταξης, που επικεντρώνεται στον αριθμό των επιχειρηματικών δανείων, ο οποίος είναι αναλογικά υψηλότερος στη νησιωτική χώρα (πλην Βορείου Αιγαίου) και την Αττική, σε σχέση με το μέσο όρο της επικράτειας. Ο μέσος όρος της χώρας είναι 1,5, ενώ στην Περιφέρεια Πελοποννήσου ο αριθμός επιχειρηματικών δανείων ανά κάτοικο το 2023 ήταν 1,2.
Καταθέσεις
Σε ό,τι αφορά τις τραπεζικές καταθέσεις, η έκθεση επισημαίνει ότι οι ιδιωτικές καταθέσεις είναι βασικός παράγοντας χρηματοδότησης των τραπεζικών χορηγήσεων, καταλυτικός για την ώθηση της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς και για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Γι’ αυτό ο λόγος της αξίας των επιχειρηματικών χορηγήσεων προς τις καταθέσεις αντανακλά ένα μέρος του βαθμού μόχλευσης του τραπεζικού συστήματος. Ο δείκτης αυτός παρουσιάζει έντονη ετερογένεια ανά Περιφέρεια, καθώς κυμαίνεται από μόλις 7% στο Βόρειο Αιγαίο σε έως και 47,1% στην Κρήτη, συγκριτικά με 33,8% στο σύνολο της επικράτειας. Ο δείκτης αυτός κατατάσσει την Περιφέρεια Πελοποννήσου στην προτελευταία θέση, μόλις στο 14,9%, αμέσως πριν από το Βόρειο Αιγαίο.
Επίσης, το ύψος καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα παρουσιάζει έντονες διαφορές ανά Περιφέρεια, αναλογικά με το μέγεθος του ΑΕΠ σε τοπικό επίπεδο. Ενδεικτικά, η Αττική, η Ήπειρος και η νησιωτική Ελλάδα καταγράφουν υψηλά επίπεδα καταθέσεων, τα οποία ξεπέρασαν το 2023 το 100% του ΑΕΠ στις εν λόγω Περιφέρειες. Αντιθέτως, χαμηλά ποσοστά τραπεζικών καταθέσεων καταγράφονται στη Στερεά Ελλάδα, τη Δυτική Μακεδονία και τη Δυτική Ελλάδα, ενώ ακολουθεί τέταρτη από το τέλος η Πελοπόννησος με 74,8%.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εξέλιξη της δυναμικής των καταθέσεων στο χρόνο. Ο δείκτης του ετήσιου ρυθμού μεταβολής των τραπεζικών καταθέσεων το 2023 παρουσιάζεται υψηλότερος σε Περιφέρειες όπως η νησιωτική Ελλάδα, η Θεσσαλία, η Δυτική Ελλάδα και η Στερεά Ελλάδα. Αντίθετα, οι καταθέσεις στη Δυτική Μακεδονία, την Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, την Αττική και την Πελοπόννησο (2,6%) κατέγραψαν το χαμηλότερο ρυθμό αύξησης.
Στην έκθεση αναλύονται πολλοί ακόμα χρηματοοικονομικοί δείκτες, αλλά ένας ακόμα που ξεχωρίζει είναι εκείνος που δείχνει την εξέλιξη του ετήσιου ρυθμού μεταβολής των τραπεζικών επιχειρησιακών δανείων, που αφορά στη στήριξη χρηματοδότησης νέων παραγωγικών επενδύσεων
Ο δείκτης αυτός το 2023 παρουσιάζεται θετικός και υψηλός σε Περιφέρειες όπως η Στερεά Ελλάδα (7,3%), η Ήπειρος, η Αττική και η Θεσσαλία. Αντιθέτως, σημαντική παραμένει η πιστωτική συρρίκνωση προς τις επιχειρήσεις σε Περιφέρειες όπως η Πελοπόννησος, όπου ο δείκτης βρίσκεται στο -3,6%.
Της Βίκυς Βετουλάκη
