Ο εχθρός του ελαιολάδου δεν μόνο ο δάκος, που έτσι και αλλιώς καταπολεμάται με τη βοήθεια της επιστήμης. Υπάρχει ένας μεγαλύτερος εχθρός, που δεν τον καταπολεμά με τίποτα ούτε η επιστήμη μήτε κανένα φάρμακο: Λέγεται ελληνικό κράτος και ΜΜΕ φιλικά προσκείμενα σε αυτό.
Ανέβηκε η τιμή του ελαιολάδου μια φορά στα 20 χρόνια και στήθηκε ένα γαϊτανάκι που δεν έχει αρχή και τέλος… Λες και για όλα φταίει το ελαιόλαδο.
Αν θα παρακολουθήσει κανείς το ελληνικό Κοινοβούλιο διαχρονικά, όλοι μιλάνε για προστιθέμενη αξία για το «εθνικό προϊόν», χωρίς φυσικά να γνωρίζουν την κλειστή έννοια της λέξης και ούτε έχουν πάρει χαμπάρι τόσα χρόνια ότι το εθνικό προϊόν «ελαιόλαδο» παράγει προστιθέμενη αξία για άλλες χώρες.
Προστιθέμενη αξία είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας που λέγεται ποιότητα, προστιθέμενη αξία είναι και η μείωση του κόστους παραγωγής.
Δεν είναι δυνατόν το ελληνικό ελαιόλαδο στα ελληνικά ράφια να έχει ΦΠΑ 13%, ενώ αντίστοιχα σε Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία 4%.
Δεν είναι δυνατόν να αγοράζεις ένα αλυσοπρίονο στην Ελλάδα για να κλαδέψεις τις ελιές και να πληρώνεις 24% ΦΠΑ, και το αντίστοιχο αλυσοπρίονο στην Ισπανία να έχει 4% ΦΠΑ.
Δεν είναι δυνατόν όλοι να οδεύουν σε βιομηχανικές παραγωγές ελαιολάδου και η Ελλάδα να μην μπορεί να πιστοποιήσει παραδοσιακούς ελαιώνες και, φυσικά, να τους αναδείξει, και μέσα από την ανάδειξη αυτή να δημιουργήσει μια προστιθέμενη αξία στη λογική του χειροποίητου.
Δεν είναι δυνατόν μια τετραμελής οικογένεια να δαπανά περίπου 2,500 ευρώ για καφέ freddo και να μη δίνει 700 ευρώ να αγοράσει 100 κιλά ελαιολάδου για να καλύψει τις ανάγκες σίτισης της χρονιάς.
Δεν είναι δυνατόν οι υπουργοί της κυβέρνησης να διατυμπανίζουν κάθε μέρα ότι η τιμή του ελαιολάδου επηρεάζει τον πληθωρισμό, και δεν επηρεάζουν το πανάκριβο ρεύμα, καύσιμα, μέλι, κρέατα και φέτα.
Δεν είναι δυνατόν τόσα χρόνια να χαρακτηρίζεται εθνικό προϊόν και να μην έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν λιμνοδεξαμενές να βοηθήσουν τα ελαιόδεντρα στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, ενώ για τον τουρισμό να επενδύουν σε φράγματα και λιμνοδεξαμενές να ποτίζουν το γρασίδι για να παίζουν γουρνίτσα ή γκολφ οι Βόρειοι Ευρωπαίοι, και οι ελαιοκαλλιεργητές κάνουν ευχέλαια και δεήσεις μήπως και βρέξει.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η έλλειψη εργατών γης, που κι αυτό ανεβάζει δραματικά το κόστος παραγωγής. Οι νέοι μας γυρίζουν την πλάτη στην ελαιοκαλλιέργεια, κι αυτοί ακόμα που έχουν κληρονομήσει ελαιοπερίβολα από τους γονείς τους, προτιμούν να πάνε να δουλέψουν σε κανένα τουριστικό συγκρότημα με μισθό 800 ευρώ και να παραμελούν την περιουσία τους, που αν την καλλιεργούσαν, θα είχαν πολύ μεγαλύτερα έσοδα.
Το τρίπτυχο, ελιά, συκιά και κούρβουλο, από δυνατό χαρτί που ήταν κάποτε, κατάφεραν και το έκαναν κουρέλι.
Η Ελλάδα στην πρωτογενή παραγωγή δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με όρους μαζικής φτηνής παραγωγής, γιατί το μέγεθός της δεν επιτρέπει τη μετάβαση σε τέτοιους είδους εκμεταλλεύσεις. Το πλεονέκτημα ήταν και θα είναι οι μικρές χειροποίητες παραγωγές. Με κόπο, μεράκι και σεβασμό στον άνθρωπο η ελληνική γη και οι άνθρωποί της μπορούν ακόμα να βγάλουν καταπληκτικά προϊόντα. Μερικοί έξυπνοι… σύμβουλοι προσπαθούν να πείσουν τους ιθαγενείς ότι θα βγουν από την κρίση με τη δημιουργία start-up. Πέρασαν την ελληνική ελαιοκομία για Πληροφορική.
Το ελληνικό ελαιόλαδο έχει τέτοια περιεκτικότητα σε πολυφαινολες, οι οποίες του επιτρέπουν να έχει ισχυρισμό υγείας ότι προστατεύει από την οξείδωση της χοληστερόλης και βοηθά στην υγεία των αγγείων. Με μια τέτοια παρέμβαση θα είχε η χώρα μας έσοδα από το ελληνικό ελαιόλαδο 1,5 δισ. ευρώ, δηλαδή 10 φορές περισσότερα από ό,τι βγάζουν τώρα.
Η χώρα χρειάζεται ένα γενναίο σχέδιο για να αξιοποιήσει την προστιθέμενη αξία του ελαιολάδου. Εάν τα χρήματα που πετούν για μελέτες επί μελετών στην πρωτογενή παραγωγή τα αξιοποιούσαν στην πράξη, η εικόνα της ελληνικής ελαιοκομίας θα ήταν πολύ καλύτερη.
Θα μπορούσαμε να μιλάμε ώρες και ώρες για το καλό της ελαιοκαλλιέργειας, πολιτικό σχέδιο και βούληση χρειάζονται.
Όποιος έχει σιτάρι, κρασί και λάδι στο πιθάρι, έχει του κόσμου τα καλά και του θεού τη χάρη, το πήρανε χαμπάρι οι τρώγοντας χαβιάρι και στο τέλος θα μας έχουν γδάρει.
Το νου σας… Ευχαριστώ!
Του Ηλία Κανάκη
Παραγωγού και τυποποιητή ελαιολάδου, ιδιοκτήτη ελαιοτριβείου
