Η έρευνα της Metron Analysis για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα – Καμία από τις βασικές διαστάσεις του κράτους δικαίου δεν διασφαλίζεται σύμφωνα με τη γνώμη των ερωτηθέντων.
Πανελλαδική έρευνα για το κράτος δικαίου πραγματοποίησε η Metron Analysis και παρουσιάστηκε από τον Στράτο Φαναρά και τον Γιάννη Μπαλαμπανίδη στην ημερίδα του Ινστιτούτο Αλέξη Τσίπρα.
Το δείγμα αφορούσε 1.205 ερωτηθέντες άνω των 17 ετών και σε αυτήν αποτυπώθηκε η δυσπιστία των πολιτών στους θεσμούς της πολιτικής (Κυβέρνηση, Κοινοβούλιο, Κόμματα, ΜΜΕ). Αντίθετα, οι θεσμοί που συνεχίζουν να απολαμβάνουν την εμπιστοσύνη των πολιτών είναι η οικογένεια, τα πανεπιστήμια και οι ένοπλες δυνάμεις.
Σε αυτό το περιβάλλον, αξιολογείται αρνητικά τόσο το κράτος δικαίου όσο και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης στις δύο βασικές διαστάσεις του: δεν θεωρείται ούτε αποτελεσματικό ούτε αμερόληπτο.
Καμία από τις βασικές διαστάσεις του κράτους δικαίου δεν διασφαλίζεται
Χαρακτηριστικές ήταν οι απαντήσεις που έδωσαν οι ερωτηθέντες στο ερώτημα που αφορούσε τις επτά βασικές διαστάσεις του κράτους δικαίου. Είναι χαρακτηριστικό ότι καμία από αυτές δεν εμφανίζει θετικό ισοζύγιο απαντήσεων στο ερώτημα εάν διασφαλίζεται στη χώρα μας σήμερα.
Αργή και πολιτικά ελεγχόμενη η δικαιοσύνη
Στις ερωτήσεις που έγιναν ειδικά για τη δικαιοσύνη αποτυπώνεται και η δυσπιστία του κόσμου σε αυτή. Συγκεκριμένα, συγκεντρώνει χαμηλές αξιολογήσεις ως προς την αντιλαμβανόμενη αποτελεσματικότητα αλλά και την αμεροληψία της.
Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων θεωρεί ότι είναι αργεί και πολιτικά ελεγχόμενη.
Δυσπιστία για το χειρισμό στις σημαντικές υποθέσεις
Συντριπτικά είναι και τα ποσοστά δυσπιστίας των ερωτηθέντων για τον χειρισμό μεγάλων υποθέσεων που απασχολούν την κοινή γνώμη από τη δικαιοσύνη. Πάνω από 7 στους 10 θεωρούν ότι η Δικαιοσύνη δεν χειρίζεται με επάρκεια σημαντικές υποθέσεις που απασχολούν την κοινή γνώμη.
Για την ακρίβεια το 31% θεωρεί ότι τα αντιμετωπίζει με πλήρη ανεπάρκεια, ενώ το 42% μάλλον ανεπαρκώς. Μόλις το 3% θεωρεί ότι τις χειρίζεται με μεγάλη επάρκεια.
Το 74% θεωρεί ότι υπάρχει προσπάθεια συγκάλυψης στα Τέμπη
Σε ερώτηση που έγινε ειδικά για την υπόθεση των Τεμπών τα αποτελέσματα είναι συντριπτικά. Το 74% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι υπάρχει κυβερνητική προσπάθεια για συγκάλυψη των ευθυνών, ενώ μόλις το 18% θεωρεί ότι η δικαιοσύνη θα αποδώσει τις ευθύνες που υπάρχουν.
Στα αξιοσημείωτα το γεγονός πως μόνο όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως κεντροδεξιοί έχουν εμπιστοσύνη στην δικαιοσύνη.
Προσπάθεια συγκάλυψης και στις υποκλοπές
Ανάλογη είναι η εικόνα και στο θέμα των υποκλοπών. Το 72% θεωρεί ότι υπήρξε και σε αυτό το θέμα προσπάθεια για συγκάλυψη των ευθυνών από την πλευρά της Κυβέρνησης και μόλις το 13% πιστεύει πως η δικαιοσύνη θα λειτουργήσει.
Στο συγκεκριμένο ερώτημα, σε αντίθεση με αυτό που συνέβη με τα Τέμπη, ούτε όσοι προσδιορίζονται ως κεντροδεξιοί δεν έχουν εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη.
Άμεση ανάγκη για αλλαγές στη δικαιοσύνη
Η δυσπιστία των ερωτηθέντων για το επίπεδο της απονομής δικαιοσύνης στη χώρα μας αποτυπώνεται και στο ερώτημα εάν χρειάζονται σοβαρές αλλαγές σε αυτήν. Σχεδόν 9 στους 10 θεωρούν ότι το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την ελληνική Δικαιοσύνη χρειάζεται σοβαρές αλλαγές.
Για την ακρίβεια το 88% πιστεύει ότι χρειάζονται σοβαρές αλλαγές και μόλις το 11% θεωρεί ότι είναι επαρκές.
Η διαφορετική αντιμετώπιση στην εκλογή Τραμπ
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι αντιδράσεις για την εκλογή του Τραμπ και την επιρροή της σε θέματα που αφορούν το κράτος δικαίου. Βέβαια, αποτυπώνεται ξεκάθαρα και το πολιτικό πρόσημο των απαντήσεων. Όσοι τοποθετούνται από το κέντρο και αριστερά έχουν αρνητική άποψη, ενώ από οι δεξιοί και οι κεντροδεξιοί τη βλέπουν θετικά.
«Επείγει να παρθούν πρωτοβουλίες»
Μιλώντας συμπερασματικά ο Στράτος Φαναράς, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metron Analysis, σχολίασε πως «αν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα σε μια δημοκρατία, όταν το θεμέλιο είναι σε κρίση, συμπαρασύρονται όλοι θεσμοί. Σε συνάρτηση πάντα με το τι υπάρχει στην κοινωνική ατζέντα».
Κυρίως δε ο διακεκριμένος ερευνητής εστίασε σε δύο σημεία, ολοκληρώνοντας την παρουσίαση της έρευνας. Πρώτον στο γεγονός πως «το Κράτος Δικαίου δεν μπορεί να εξετάζεται ανεξάρτητα από την κρίση εμπιστοσύνης των θεσμών και ειδικά την κρίση πολιτικής εμπιστοσύνης, γιατί αλλιώς η περιπτωσιολογία θα μας οδηγεί σε νέα αδιέξοδα. Και δεύτερον ότι «αυτή η συζήτηση δεν μπορεί να είναι θεωρητική. Αντιθέτως, όπως εξήγησε «επείγει να παρθούν πρωτοβουλίες για την αποκατάσταση της έννοιας της δημοκρατίας στο επίπεδο της θεσμικής της λειτουργίας».
Πηγή: Το Βήμα