Οι απρόσμενοι επισκέπτες έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ξανά σε περιοχές της Αρκαδίας, της Κορινθίας και της Μεσσηνίας, εκπλήσσοντας τις τοπικές κοινωνίες
Ύστερα από δύο αιώνες οι πελαργοί επιστρέφουν στην Πελοπόννησο. Το στοργικό αυτό πουλί, που πριν από τη δημιουργία του ελληνικού κράτους είχε έντονη παρουσία στη Νότια Ελλάδα, είχε εξαφανιστεί λόγω μιας ιδιότυπης πτυχής των ελληνοτουρκικών σχέσεων: επί Τουρκοκρατίας, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, τα λελέκια έχτιζαν τις φωλιές τους στους μιναρέδες των τζαμιών και προστατεύονταν αυστηρά από τους Οθωμανούς ως τυχερά πτηνά, με αποτέλεσμα οι σκλαβωμένοι Έλληνες να τα αποκαλούν «τουρκοπούλια» και να τα θεωρούν σύμβολο της οθωμανικής τυραννίας. Αμέσως μετά την απελευθέρωση, οι κάτοικοι της Πελοποννήσου προχώρησαν στη συστηματική εξόντωσή τους, με αποτέλεσμα να αφανιστούν επί αιώνες. Πλέον, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Κατερίνας Ρόββα στα “ΝΕΑ”, οι απρόσμενοι επισκέπτες έχουν αρχίσει να εμφανίζονται ξανά σε περιοχές της Αρκαδίας, της Κορινθίας και της Μεσσηνίας, εκπλήσσοντας τις τοπικές κοινωνίες.
Εντυπωσιακή επάνοδος
Οι μαρτυρίες κατοίκων και οι φωτογραφίες σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυξάνονται το τελευταίο χρονικό διάστημα, ενώ τις εμπειρικές καταγραφές επιβεβαιώνουν οι ειδικοί.
«Είναι γεγονός ότι μέχρι πρότινος στην Ελλάδα λευκοί πελαργοί εντοπίζονταν σε περιοχές από τη Βόρεια Ελλάδα μέχρι τη Θεσσαλία και τη νοτιότερη αποικία τους τη συναντούσαμε στις Ερυθρές της Αττικής.
Πλέον, ο πελαργός αποικίζει την Πελοπόννησο και περιοχές της Κρήτης, δηλαδή έχει επιστρέψει στις παλαιότερες περιοχές εξάπλωσής του», λέγει στα «ΝΕΑ» η Ρούλα Τρίγκου, περιβαλλοντολόγος και συντονίστρια δράσεων επικοινωνίας της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας. «Οι πελαργοί που εμφανίστηκαν φέτος σχετικά νωρίς ήταν πουλιά που είχαν παραμείνει στην Ελλάδα ή σε κοντινές μας περιοχές όπως η Τουρκία. Αυτή την εποχή φτάνουν στη χώρα μας οι πελαργοί από την Αφρική».
Η εντυπωσιακή επάνοδος των πελαργών στη Νότια Ελλάδα καταγράφηκε επισήμως πέρυσι το καλοκαίρι, όταν πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά έπειτα από 10 χρόνια απογραφή των λευκών πελαργών της χώρας μας, στο πλαίσιο της διεθνούς απογραφής που διοργάνωσε η Bird Life International σε 53 χώρες της Αφρικής, της Ευρώπης και της Ασίας. Όπως προέκυψε, περισσότερα από 2.800 ζευγάρια λευκών πελαργών αναπαράγονταν στην ελληνική ύπαιθρο, εμφανίζοντας αύξηση της τάξης του 30-40%, κατά την τελευταία δεκαετία και αποικίζοντας νέες περιοχές, ενώ καταμετρήθηκαν περίπου 8.000 νεοσσοί…
Τα περισσότερα ζευγάρια εντοπίστηκαν σε περιοχές όπου συγκεντρώνεται ο μεγαλύτερος πληθυσμός του είδους, όπως ο κάμπος της Θεσσαλίας, η Ήπειρος, η Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη. Ειδική αναφορά είχε γίνει και στην εξάπλωση του είδους στο Νότο, σε περιοχές όπως η Κρήτη, η Πελοπόννησος και η Εύβοια.
Η καταγραφή υλοποιήθηκε από ερευνητές και παρατηρητές της Ελληνικής Ορθολογικής Εταιρείας και από προσωπικό του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής.
Η αγάπη των Τούρκων
Την παροιμιώδη αγάπη των Τούρκων προς τους πελαργούς αναφέρουν πολλοί περιηγητές της εποχής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σύμφωνα με το Σουηδό γιατρό και βοτανολόγο Frederic Hasselquist, ο οποίος επισκέφτηκε τη Σμύρνη το 1750, τα σπίτια στα οποία οι πελαργοί έχτιζαν τη φωλιά τους θεωρούνταν ευλογημένα, ενώ ο Francois Pouqueville, Γάλλος πρόξενος στην αυλή του Αλή Πασά, αναφέρει στο βιβλίο του «Ταξίδι στην Ελλάδα» ότι πεποίθηση όλων ήταν πως φεύγοντας το χειμώνα οι πελαργοί πηγαίνουν για προσκύνημα στη Μέκκα. Για το λόγο αυτό οι Έλληνες θεωρούσαν τους πελαργούς ιερά πουλιά του Ισλάμ και τους αποκαλούσαν «χατζηλελέκια», δίνοντάς τους το προσωνύμιο που παίρνουν οι επισκέπτες της Μέκκας. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες της εποχής, κάθε χρόνο, την περίοδο μετά την αποδημία των πελαργών, ο καδής των Ιωαννίνων έδινε εντολή να συγκεντρώσουν όσους πελαργούς δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν στο ταξίδι και να τους προσφέρουν τροφή και προστασία μέχρι την άνοιξη.
Κάπως έτσι εξηγούνται τα όσα ακολούθησαν, όπως και η αναφορά του περιηγητή J. Hartley, ο οποίος έγραφε το 1828: «Η αντιπάθεια των Ελλήνων κατά των Τούρκων έφτανε σε τέτοιον βαθμό, ώστε εξόντωσαν όλα τα λελέκια στον τόπο τους. Όταν τους ρώτησα γιατί, μου είπαν “το λελέκι είναι τούρκικο πουλί. Ποτέ δεν έχτιζε τη φωλιά του σε ελληνικό σπίτι, αλλά πάντα σε τούρκικο”».
Στο πρόσφατο παρελθόν στην Ελλάδα ο πληθυσμός των λευκών πελαργών είχε υποστεί σημαντική μείωση φτάνοντας στο ιστορικό ελάχιστο των 1.500 ζευγαριών στα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Έπειτα από σχεδόν τρεις δεκαετίες ανάκαμψης, οι πληθυσμοί τους είδους σημειώνουν αύξηση.
