Νομοσχέδιο για την αλλαγή διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών, δηλαδή τη διαδικασία της εκλογής των δημάρχων και των περιφερειαρχών, βρίσκεται σε συζήτηση από το υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο αναμένεται να τεθεί προς ψήφιση το καλοκαίρι.
Το νομοσχέδιο προβλέπει την κατάργηση του δεύτερου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών και την εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών από τον πρώτο γύρο.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», το επικρατέστερο όριο εκλογής θα είναι το 42%, με εναλλακτικές λύσεις το 43% και το 50%. Ο στόχος είναι, όπως είχε προαναγγείλει ο υπουργός στο συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Ρόδο τον περασμένο Νοέμβριο, ένα νέο σύστημα εκλογής των αυτοδιοικητικών αρχών, το οποίο ολοκληρώνει την εκλογή σε ένα γύρο.
Η νέα διαδικασία προβλέπει πως ο πολίτης θα ψηφίζει κανονικά όπως ψήφιζε έως τώρα, καθώς θα επιλέγει το ψηφοδέλτιο της αρεσκείας του και θα σταυρώνει τους δημοτικούς ή περιφερειακούς συμβούλους του συνδυασμού.
Η καινοτομία είναι ότι στο κάτω μέρος του ψηφοδελτίου θα μπορεί να σταυρώσει, εφόσον θέλει, και έναν από τους υπόλοιπους συνδυασμούς / υποψήφιους δημάρχους – περιφερειάρχες ως εναλλακτική ψήφο.
Σκοπός αυτός του νομοσχεδίου είναι να γίνεται επί τόπου ο δεύτερος γύρος των εκλογών, στην περίπτωση που ένας συνδυασμός δεν καταφέρει να φτάσει το ποσοστό εκλογής.
Παράδειγμα
Το ρεπορτάζ της «Καθημερινής» φέρνει και ένα παράδειγμα για το πώς θα γίνεται ακριβώς η εκλογή:
Ας υποθέσουμε ότι σε ένα Δήμο συμμετέχουν 4 συνδυασμοί και ο πρώτος λαμβάνει 38%, ο δεύτερος 29%, ο τρίτος 20% και ο τέταρτος 13%. Στη δεύτερη φάση προκρίνονται οι δύο πρώτοι συνδυασμοί. Γίνεται η καταμέτρηση των εναλλακτικών ψήφων των συνδυασμών που έχουν αποκλειστεί, δηλαδή του τρίτου και του τέταρτου.
Ας υποθέσουμε ότι από το 20% των ψηφοφόρων του τρίτου συνδυασμού, το 3% έχει επιλέξει τον πρώτο συνδυασμό, το 9% το δεύτερο, το 5% τον τέταρτο και το υπόλοιπο 3% δεν επέλεξε καμία εναλλακτική ψήφο.
Ομοίως, ας υποθέσουμε ότι από το 13% των ψηφοφόρων του τέταρτου συνδυασμού, το 2% έχει επιλέξει τον πρώτο συνδυασμό, το 4% το δεύτερο, το 1% τον τρίτο και το υπόλοιπο 6% δεν επέλεξε καμία εναλλακτική ψήφο.
Τότε ο πρώτος συνδυασμός έλαβε το 38% + 3% (την εναλλακτική ψήφο του τρίτου συνδυασμού) + 2% (την εναλλακτική ψήφο του τέταρτου συνδυασμού), δηλαδή το 45%.
Ο δε δεύτερος συνδυασμός έλαβε το 29% + 4% (την εναλλακτική ψήφο του τρίτου συνδυασμού) + 4% (την εναλλακτική ψήφο του τέταρτου συνδυασμού), δηλαδή το 37%.
Επομένως νικητής ανακηρύσσεται ο πρώτος συνδυασμός. Αυτονόητο είναι πως θα καταμετρούνται οι ψήφοι εκείνων που έχουν επιλέξει δεύτερο συνδυασμό, κάτι που δεν είναι υποχρεωτικό.
Το υπουργείο Εσωτερικών, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, θεωρεί πως με το νέο σύστημα διεξαγωγής των εκλογών θα επιτύχει αυξημένη συμμετοχή των πολιτών. Επίσης, οι ψηφοφόροι δε θα χρειάζεται να μεταβαίνουν δύο φορές στα εκλογικά κέντρα, ενώ, κατά το υπουργείο, θα υπάρξει σημαντική εξοικονόμηση πόρων από τη διεξαγωγή των εκλογών σε ένα γύρο.