Οι καθυστερήσεις στην προώθηση των μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων και των πρωτοβουλιών ανακύκλωσης οδηγούν την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) στο να κατεβάζει τον πήχη, δείχνοντας την προηγούμενη κυβέρνηση.
Στην προχθεσινή συνέντευξη Τύπου του υπουργού Κ. Χατζηδάκη και του γενικού γραμματέα Διαχείρισης Αποβλήτων, Μαν. Γραφάκου, σύμφωνα με τον Φώτη Κόλλια και την ιστοσελίδα euro2day.gr, παρουσιάστηκε με μελανά χρώματα η σημερινή κατάσταση στη διαχείριση απορριμμάτων, αλλά και επτά προτεραιότητες για την προσεχή τετραετία/δεκαετία.
Η πρώτη προτεραιότητα είναι, κατά την ηγεσία του ΥΠΕΝ, η επικαιροποίηση του εθνικού σχεδιασμού διαχείρισης αποβλήτων, ώστε να υπάρχουν «εφικτοί και μετρήσιμοι στόχοι σε προοπτική τετραετίας», με παράλληλη επικαιροποίηση των περιφερειακών σχεδίων (ΠΕΣΔΑ). Η επικαιροποίηση των σχεδίων συνδέεται με τη δεύτερη προτεραιότητα, τη στροφή προς την υλοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερων μονάδων επεξεργασίας με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).
Το θέμα, βέβαια, είναι να πειστούν οι Περιφερειακές και Δημοτικές Αρχές, ώστε να ενσωματώσουν στο σχεδιασμό τους μονάδες με ΣΔΙΤ. Σήμερα λειτουργούν τρεις τέτοιες μονάδες (Περιφέρεια Ηπείρου, Σέρρες και Δυτική Μακεδονία), κατασκευάζεται μία (στην Ηλεία), ενώ σε πολυετή αναμονή βρίσκονται οι αντίστοιχες μονάδες στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Θα χρειαστεί αγώνας δρόμου για να συμβασιοποιηθούν 940 εκατομμύρια ευρώ μέχρι το τέλος του 2021, ώστε να μη χαθούν κονδύλια του ΕΣΠΑ. Σήμερα οι συμβασιοποιήσεις δεν ξεπερνούν τα 230 εκατ. ευρώ και η ταχεία προώθηση των διαγωνισμών είναι ο τρίτος στόχος.
Το μυστήριο με τους καφέ κάδους
Διάφορα σχόλια ακούγονται, πάντως, για την τέταρτη προτεραιότητα του ΥΠΕΝ, την εφαρμογή του καφέ κάδου (δηλαδή την ξεχωριστή διαλογή βιοαποδομήσιμων απορριμμάτων) σε ολόκληρη τη χώρα μέχρι το τέλος της τετραετίας. Όχι μόνο επειδή θα χρειαστεί πρόσθετος χώρος στους δρόμους της χώρας, ώστε να τοποθετηθεί ο καφέ κάδος. Ορισμένοι υπενθυμίζουν το παράδειγμα των Βρυξελλών, όπου οι καφέ κάδοι μαζεύτηκαν γιατί τα βιοαποδομήσιμα απορρίμματα συνοδεύονται από βρώμα, αν δε γίνεται σωστή διαχείριση. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος στην Ελλάδα με τις υψηλές θερμοκρασίες. Στόχος του υπουργείου είναι να φτάσουμε από το 6% στο 12% στη διαλογή βιοαποδομήσιμων υλικών στην τετραετία.
Η πέμπτη προτεραιότητα συνδέεται με την ανακύκλωση και την αύξησή της από το 18,9% που είναι σήμερα στο 30% μέσα σε μια τετραετία και σε 50% σε μία δεκαετία. Στόχος του υπουργείου είναι μέσω των συγκεκριμένων πρωτοβουλιών να μηδενιστούν τα πρόστιμα που πληρώνει σήμερα η χώρα μας για τις παράνομες χωματερές και φτάνουν τα 23 εκατ. ευρώ το χρόνο, εντός της προσεχούς τετραετίας.
Στο ίδιο πλαίσιο κινείται και η αύξηση του στόχου ανάκτησης υλικών μέσω του συστήματος των μπλε κάδων από το 15% σήμερα σε 20% σε μια τετραετία και 27,5% – 30% εντός της επόμενης δεκαετίας. Έτσι, διπλασιάζονται τα κονδύλια από την ΕΕΑΑ, που διαχειρίζεται το σύστημα των μπλε κάδων για απόκτηση πρόσθετων κάδων, ενώ θα υπάρξουν και πρόσθετες ενέργειες από πλευράς πολιτείας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται πιλοτικά προγράμματα επιβράβευσης πολιτών και τετραπλασιασμός των δαπανών για ενημέρωση κατά την προσεχή τετραετία.
Η έκτη προτεραιότητα αφορά στη σύνταξη ολοκληρωμένου σχεδίου για την επεξεργασία των γεωργοκτηνοτροφικών και χημικών αποβλήτων. Προβλέπονται συστήματα περισυλλογής και διαχείρισης για πλαστικά συσκευασιών χημικών προϊόντων και για απόβλητα κτηνοτροφικών μονάδων, θερμοκηπίων και αρδευτικών δικτύων.
Τελευταία αλλά εξίσου κρίσιμη προτεραιότητα είναι η άμεση αντιμετώπιση του ζητήματος των αποβλήτων/απορριμμάτων στις τουριστικές περιοχές, ορισμένες από τις οποίες έχουν τεράστια προβλήματα.
Επτά στόχοι για τη διαχείριση αποβλήτων – Πρόστιμα δεκάδων εκατομμυρίων εξαιτίας των καθυστερήσεων
