Η αδελφοποίηση της Ύδρας με το Δήμο Πύλου – Νέστορος

Την αδελφοποίηση του Δήμου Ύδρας με το Δήμο Πύλου – Νέστορος ενέκρινε με πρόσφατη απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο Πύλου – Νέστορος λόγων των πολλών ιστορικών γεγονότων που διαδραματίστηκαν στην ευρύτερη περιοχή της Πύλου (Νιόκαστρο – Σφακτηρία – Ναυαρίνο – Παλαιόκαστρο – Κρεμμύδια – Σχοινόλακα – Μεθώνη) με τη συμμετοχή Υδραίων πολεμιστών και ναυμάχων, που έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επαναστάσεως το 1821.
Κατά την παρουσίαση του θέματος στο Δημοτικό Συμβούλιο ο δήμαρχος Πύλου-Νέστορος, Δ. Καφαντάρης, αναφέρθηκε σε εκείνα τα ιστορικά στοιχεία που συνδέουν την περιοχή με την Ύδρα.
 
Οι τρεις Ναυμαχίες
Το Ναυαρίνο, η σημερινή Πύλος, στα νότια της Πελοποννήσου δεν έμεινε στην ιστορική μνήμη μόνο από τη Ναυμαχία της 20ής Οκτωβρίου 1827, που ήταν η τρίτη. Το Ναυαρίνο είναι γνωστό από την πρώτη Ναυμαχία και τη μάχη της Σφακτηρίας το 425 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι υπό το στρατηγό Δημοσθένη πολέμησαν, νίκησαν και έσφαξαν τους τριακόσιους ευγενείς Σπαρτιάτες, για αυτό και η νήσος απέναντι από την Πύλο ονομάστηκε Σφακτηρία.
Η δεύτερη Ναυμαχία, η μάχη και η πτώση της Σφακτηρίας και η νικηφόρα έξοδος του Άρεως ήταν και είναι ξακουστή για τα γεγονότα που έλαβαν χώρα την 26^η/4/1825, κατά την οποία Υδραίοι πολεμιστές και ναυμάχοι πολέμησαν, νίκησαν, αλλά και πολλοί σκοτώθηκαν, και αποτελούν ένα από τα ηρωικότερα και πιο συγκινητικά περιστατικά του ναυτικού αγώνα κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Και φυσικά, η τρίτη ναυμαχία (1827), η Ναυμαχία του Ναυαρίνου, ήταν η μεγαλύτερη ναυμαχία που έγινε στη νεότερη Ελλάδα. Εάν, δε, δεν ήταν νικηφόρα για τους στόλους των συμμαχικών δυνάμεων Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας, ίσως να μην υπήρχε η Ελλάδα σήμερα ως κράτος.
 
Ο «Άρης»
Στη δεύτερη ναυμαχία-έξοδος του Άρεως και στη μάχη-πτώση της Σφακτηρίας στις 26/4/1825, τα τρία νησιά, Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά, είχαν αναλάβει το ναυτικό αγώνα από την αρχή της Επαναστάσεως 1821, κινούμενα αυτόνομα και περισσότερα αυτοδύναμα, χωρίς να καλέσουν ναυτικές δυνάμεις άλλων νησιών να ενταχθούν σε μία ενιαία και πιο αποτελεσματική δύναμη.
Τα τρία νησιά ηγήθηκαν του ναυτικού αγώνα και είχαν αναλάβει και τις ναυτικές δαπάνες, τις οποίες ανέλαβε η Προσωρινή Κυβέρνηση από το 1824 και μετά. Επομένως, ο στόλος στο μεγαλύτερο μέρος της Επαναστάσεως και ιδιαιτέρως της Ύδρας ήταν στόλος πλοιοκτητών και ο καθένας ήταν καπετάνιος με το καράβι του και με πλήρωμα συγγενικά πρόσωπα.
Τα πλοία που συμμετέχουν στα γεγονότα της Πύλου – Νιόκαστρο – Σφακτηρία ήταν τα περισσότερα υδραίικα και λίγα σπετσιώτικα. Όμως, το τελευταίο καράβι που διέσπασε τον εχθρικό κλοιό ήταν ο «Άρης», που μάταια περίμενε τον κυβερνήτη, τον Υδραίο Αναστάσιο Τσαμαδό, ο οποίος είχε πέσει μαχόμενος κατά την πολιορκία της Νήσου Σφακτηρίας.
Με τον «Άρη» κατάφεραν να διαφύγουν με πολύ κόπο ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και μερικοί άλλοι υπερασπιστές του νησιού. Τη διοίκηση του πλοίου ανέλαβε ο Υδραίος Νικόλαος Βότσης και μαζί με τον επίσης Υδραίο Δημήτρη Σαχτούρη ξεκίνησαν για τον δύσκολο απόπλου, καθώς την έξοδο για την ανοιχτή θάλασσα είχαν κλείσει πολεμικές αιγυπτιακές φρεγάτες.
Ο «Άρης», με την εικόνα της Παναγίας στη γέφυρα, έβαλε πλώρη για τη μοναδική ανοιχτή δίοδο, το στενό άνοιγμα ανάμεσα στη Σφακτηρία και το βράχο «Τσιχλί Μπαμπά». Επρόκειτο να επιτελέσει έναν ελιγμό που απαιτούσε εξαιρετική ναυτική δεινότητα. Ύστερα από τη σκληρή μάχη, που διήρκησε πέντε ώρες, τα πανιά του μικρού πλοίου κουρελιάστηκαν. Με δύο νεκρούς και επτά τραυματίες Υδραίους κατέπλευσε στην Καλαμάτα. Ο «Άρης», χάρη στην ηρωική τόλμη του Υδραίου κυβερνήτη και του πληρώματός του, που αψήφησαν τον κίνδυνο, έγραψε μία ακόμα λαμπρή σελίδα στην ιστορία της δράσης του Ελληνικού Ναυτικού.
Έτσι, Υδραίοι, όπως ο ναύαρχος του τρινήσιου στόλου Ανδρέας Μιαούλης, οι ναυμάχοι Αναστάσιος Τσαμαδός, ο Γεώργιος Σαχτούρης, ο Γεώργιος Σαχίνης και άλλοι μαζί με τους πυρπολητές, διέθεσαν τον εμπορικό και πολεμικό στόλο τους, αγωνιστές και χρήματα στην υπηρεσία του Αγώνα και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821.
Επίσης, ο θρυλικός θαλασσομάχος του 1821, ο Υδραίος Ανδρέας Μιαούλης, που διέσπασε τους βρετανικούς αποκλεισμούς και νίκησε επανειλημμένα τους Τούρκους σε αλλεπάλληλες ναυμαχίες και εξάλειψε τους πειρατές, κατάφερε την 30ή Απριλίου 1825, τέσσερις μέρες μετά την έξοδο του Άρεως στο Ναυαρίνο και την πτώση της Σφακτηρίας, και κατέκαψε μοίρα πυρπολικών, στο λιμάνι της Μεθώνης, 23 αιγυπτιακά πολεμικά σκάφη και μία αποθήκη πολεμοφοδίων.
Αξιοσημείωτο θεωρείται ότι και ο Κυριάκος Σκούρτης, πλοίαρχος από την Ύδρα, συμμετείχε στην Επανάσταση του 1821. Έμεινε γνωστός κυρίως για το γεγονός πως το 1825, αν και ναυτικός, διορίστηκε από την κυβέρνηση Κουντουριώτη αρχιστράτηγος των χερσαίων δυνάμεων, με τα γνωστά οδυνηρά αποτελέσματα στα Κρεμμύδια Πυλίας.
 
Υδραίοι πολεμιστές και ναυμάχοι
Κατά τη διάρκεια των χρόνων της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 μεγάλος αριθμός Υδραίων πολεμιστών και ναυμάχων πολέμησαν και έπεσαν στην ευρύτερη περιοχή της Πύλου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος:
1) Αναστάσιος Τσαμαδός – Υδραίος- πολέμησε και έπεσε στη μάχη της Σφακτηρίας, την 26^η/4/1825. Υπήρξε κυβερνήτης και πλοιοκτήτης του ένδοξου πλοίου –πάρωνος- «Άρεως». Διορίστηκε από τη Διοίκηση της Ύδρας αρχηγός μίας μοίρας για την ασφάλεια του Νεόκαστρου και όταν εμφανίστηκε ο Ιμπραήμ και αποβιβάσθηκε στη Σφακτηρία, ο γενναίος Αρχηγός της Μοίρας Αναστάσιος Τσαμαδός εξήλθε από το πλοίο του για ενθάρρυνση των πολεμιστών της ξηράς, που είχαν ολιγοψυχήσει λόγω πανστρατιάς των Αιγυπτίων και έπεσε εκεί υπέρ Πατρίδος.
2) Σταύρος Σαχίνης-Υδραίος-Φρούραρχος-Χιλίαρχος της Σφακτηρίας. Εφονεύθη την 25η Απριλίου 1825 στη μάχη της Σφακτηρίας. Νεότερος αδελφός της οικογένειας Σαχίνη.
3) Λάζαρος Πορδαλάς-Υδραίος-Απολεσθείς ως μέλος του πληρώματος του πλοίου του Τσαμαδού το 1825. Ανήλθε εις τας κεραίας προς λύσιν των ιστίων, ενώ το πλοίο ετοιμαζόταν να εξέλθει του λιμένος και εφονεύθη προ της ηρωικής εξόδου του πλοίου από εχθρικά πυρά από την νήσο Σφακτηρία.
4) Δημήτριος Νάντες – Υδραίος- Φονευθείς εις τας εκστρατείας. Μέλος του πληρώματος του ηρωικού πλοίου «Άρης» του Αναστάσιου Τσαμαδού. Ανήλθε εις τας κεραίας προς λύσιν των ιστίων, ενώ το πλοίο ετοιμαζόταν να εξέλθει του λιμένος και εφονεύθη προ της ηρωικής εξόδου του πλοίου από εχθρικά πυρά από τη νήσο Σφακτηρία.
5) Ιωάννης Μαδαρός-Υδραίος-Απωλεσθείς ως μέλος του πληρώματος του πλοίου «Ζάκα» την 5η Απριλίου 1825, ανοικτά του Ναυαρίνου.
6) Δημήτρης Ποτογιάννης-Υδραίος-Απωλεσθείς ως μέλος του πληρώματος του πλοίου «Ζάκα» την 5η Απριλίου 1825, ανοικτά του Ναυαρίνου.
7) Δημήτρης Γούναρης-Υδραίος-Απωλεσθείς ως μέλος του πληρώματος του πλοίου του Τσαμαδού το 1825.
8) Εκατό Υδραίοι ανώνυμοι αγωνιστές που εθανατώθηκαν εις τη μάχη της Σφακτηρίας την 26^η/4/1825. Τα ονόματά τους δεν έχουν διασωθεί. (Ίσως αρκετοί να ήταν πλήρωμα του πλοίου του Λάζαρου Παπαμανώλη, το οποίο ευρέθη άνευ ναυτών και κατελήφθη από τον εχθρό κατά την πτώση της Σφακτηρίας).
Υπενθυμίζεται ότι ο Δήμος Πύλου – Νέστορος, σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας, ανήγειρε μνημείο, εις μνήμην των ηρωικών πεσόντων στη μάχη της Σφακτηρίας, Σαχίνη, Τσαμαδού, Αναγνωσταρά και όλων όσοι έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι στην ανωτέρω μάχη και βρίσκεται στη νήσο Σφακτηρία, σε μικρή απόσταση από το μνημείο του ενδόξου Φιλέλληνα Σανταρόζα.
Β.Β.