Ο περισσότερος κόσμος έχει συνδυάσει την αλλαγή του χρόνου με το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο. Βρίσκεται κρεμασμένο στο δέντρο κάθε σπιτιού και ουσιαστικά αποτελεί την τελευταία ελπίδα του κατόχου πριν φύγει η χρονιά, αφού η κλήρωση γίνεται λίγες ώρες πριν από το νέο έτος.
Οι λαχειοπώληδες συνήθως είναι άνθρωποι χαρούμενοι και φωνακλάδες, αφού πρέπει να πείσουν τους περαστικούς ότι υπάρχει ελπίδα να αλλάξει, πολύ ή λίγο, η ζωή τους.
Η ιστορία του Κρατικού Λαχείου ξεκινά από πολύ παλιά, ενώ με την ονομασία που κυκλοφορεί σήμερα, δηλαδή Κρατικό Λαχείο Κοινωνικής Αντίληψης, θεσπίστηκε το 1967 και ήρθε να αντικαταστήσει το «Λαχείο Συντακτών».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το «Λαχείο Συντακτών» ξεκίνησε να κυκλοφορεί το 1928. Στην αρχή ήταν κάτι σαν τους σημερινούς λαχνούς στις χοροεσπερίδες, αλλά τα δώρα που μοίραζε ήταν εξωπραγματικά για τα τότε δεδομένα. Έτσι, κάθε χρόνο κλήρωνε σπίτια, αυτοκίνητα, οικόπεδα, εισιτήρια και πολλά ακόμα δώρα.
Όσο περνούσαν τα χρόνια, το λαχείο γινόταν όλο και πιο περιζήτητο και αγαπητό από τον κόσμο. Το 1932, για παράδειγμα, εισπράχθηκαν 2.500.000 δραχμές.
Όπως αναφέρει το Τμήμα Αρχειακών Μελετών του «Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών – Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία», το λαχείο άντεξε και στην Κατοχή, αφού συνέχισε να κυκλοφορεί. Όσο περνούν τα χρόνια, τα δώρα μεγαλώνουν και ο κόσμος το αγοράζει όλο και πιο πολύ.
Κάθε χρόνο πολλές δεκάδες σπίτια και αυτοκίνητα περνούσαν στα χέρια βιοπαλαιστών, κομμωτριών, μπακαλόπαιδων, φτωχών παπάδων, ιδιωτικών υπαλλήλων, φοιτητών, συνταξιούχων, εργατών με πολυμελείς οικογένειες, ακόμη και στο «σοφέρ της βασιλίσσης»!
Με τα έσοδα των λαχείων η ΕΣΗΕΑ περιέθαλπε με υπερεπάρκεια τα μέλη της, ενώ διέθετε τεράστια ποσά για κοινωφελείς σκοπούς. Ανήγειρε εκκλησίες σε ακριτικές περιοχές, πραγματοποίησε εκστρατείες στο εξωτερικό και πολλά ακόμα.
Το τέλος αυτού του λαχείου φτάνει όταν η Χούντα ανακοινώνει ότι «τα πάσης φύσεως αδικαιολόγητα προνόμια πρέπει να καταργηθούν». Επικαλούμενοι «λόγους κοινωνικής ισότητος και κοινωνικής πολιτικής», οι συνταγματάρχες επιτέθηκαν ολομέτωπα στο δημοσιογραφικό κόσμο, κάνοντας λόγο για «διακριτικήν και μονομερή μεταχείρισιν» και προνόμια οικονομικής φύσεως.
Πολλοί τότε, βέβαια, υποστήριξαν ότι αυτό ήταν απλά το πρόσχημα, ώστε να προωθηθεί Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο (Ειδικόν Κρατικόν Λαχείον Κοινωνικής Αντιλήψεως), το οποίο εκδόθηκε μόλις καταργήθηκε εκείνο των Συντακτών και είναι αυτό που κυκλοφορεί ακόμα.
Πάντως, το ενδιαφέρον του κόσμου έχει πλέον μειωθεί, ενώ σπάνια κάποιος θα αγοράσει ολόκληρη πεντάδα. Χθες το πρωί βρεθήκαμε στο κέντρο της Καλαμάτας και μιλήσαμε με λαχειοπώληδες σε σημεία που πωλείται το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο:
Κατερίνα Κονταργύρη
«Φέτος καθυστέρησε να κυκλοφορήσει το Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο, αφού προηγήθηκε το Χριστουγεννιάτικο Λαϊκό. Από τη Δευτέρα έχει αυξηθεί πολύ η κίνηση, ενώ ο κόσμος το προτιμά και για δώρο, αφού υπάρχει και ειδική συσκευασία. Και φέτος η τιμή είναι 5 ευρώ και ο πρώτος λαχνός μοιράζει 2 εκατομμύρια ευρώ.
Ο περισσότερος κόσμος διαλέγει το λαχείο που θα πάρει, ενώ πολλοί είναι αυτοί που θα επιλέξουν λαχεία με διαφορετικά νούμερα, αφού τα πολλά χρήματα τα παίρνει ένας λαχνός και όχι η πεντάδα».
Άννα
«Ο κόσμος τις τελευταίες ημέρες έχει ξεκινήσει να αγοράζει λαχεία, αφού το έχει και σαν γούρι, όμως σπάνια κάποιος θα πάρει μια πεντάδα».
Ευαγγελία Γαϊτάνη
«Τα πράγματα είναι λίγο δύσκολα με την κίνηση στα λαχεία, αλλά το παλεύουμε. Ο κόσμος αγοράζει λαχείο, αφού είναι η ελπίδα του για κάτι καλύτερο. Η κλήρωση είναι σήμερα 31 Δεκεμβρίου. Ανάλογα με το βαλάντιο του καθενός ο κόσμος επιλέγει πόσα θα αγοράσει, ενώ στην επιλογή του αριθμού στην αρχή αγοράζουν τυχαία, αλλά όσο πλησιάζει η κλήρωση, ζητούν νούμερα που έχουν συνδέσει μη ημερομηνίες. Το μαγαζί που έχω το έχω συνεχίσει από τον πατέρα μου και ουσιαστικά από το ’70 βλέπω τον κόσμο να αγοράζει λαχεία. Αυτό που παρατηρώ είναι ότι κάθε χρόνο όλο και μειώνεται η κίνηση. Βέβαια, σε αυτό σημασία έχουν παίξει και οι υποχρεώσεις του κόσμου, που είναι πολύ μεγάλες.
Εύχομαι σε όλο τον κόσμο υγεία και ευτυχία».
Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος
«Φέτος η κίνηση ούτε κλαίει ούτε γελάει. Κάνω αυτή τη δουλειά από το 1964 και σε σχέση με το παρελθόν, δεν υπάρχει καμία σχέση. Πλέον η μείωση ξεπερνά το 80%. Ο κόσμος στις μέρες μας αγοράζει ένα, το πολύ δύο λαχεία. Ψάχνει νούμερα ελπίζοντας, εμείς ελπίδα πουλάμε και εύχομαι σε όλο τον κόσμο υγεία και χαρά και, πάνω από όλα, να είμαστε καλά».
Γιώργος Αβραμίδης
«Αυτές τις ημέρες έχει κίνηση στο λαχείο, όμως δεν μπορεί να γίνει σύγκριση με το παρελθόν. Έχει τεράστια διαφορά με παλιά».
Ευθύμιος Πατσάς
«Η κίνηση στο λαχείο είναι χειρότερη από πέρυσι. Όσοι το αγοράζουν, πλέον το κάνουν για το καλό, αφού είναι μια συνήθεια χρόνων. Ο κόσμος σπάνια θα πάρει μια πεντάδα, κι αυτό γιατί δεν υπάρχουν χρήματα για την αγορά λαχείου.
Τέλος, να ευχηθώ χρόνια πολλά σε όλο τον κόσμο με υγεία και ευτυχία».
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
