Εφτά νομά δυστυχισμέ/σ’ ένα δωμά φυλακισμέ/δικαίως αγανακτισμέ/και με τα πάντα αηδιασμέ. Πώς τα ’χεις έτσι μοιρασμέ/ ντουνιά ψευτοπολιτισμέ;
Εάν αναρωτιέστε τι σχέση έχει η επιτυχία του Άκη Πάνου με την Καλαμάτα, η απάντηση βρίσκεται στην αυριανή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη μελέτη που κατατέθηκε για τα έργα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα, υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η Καλαμάτα έχει τη μεγαλύτερη αστική πυκνότητα από κάθε πόλη στην Ελλάδα! Κάτι που σημαίνει αυτόματα ότι ο δημόσιος χώρος είναι συμπυκνωμένος και, αν μη τι άλλο, η πόλη δεν έχει… ανάσες.
Ας δούμε ορισμένα στοιχεία της μελέτης:
Πληθυσμιακή πυκνότητα
Με 69.849 κατοίκους το 2011 ο Δήμος Καλαμάτας καταλαμβάνει την 42η θέση στη χώρα και την 1η στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Η πόλη (οικισμός) της Καλαμάτας, με 54.100 κατοίκους, καταλαμβάνει την 38η θέση στη χώρα. Σε επίπεδο πολεοδομικών συγκροτημάτων καταλαμβάνει τη 15η θέση. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν σαφή ένδειξη αστικότητας.
Εξετάζοντας την πληθυσμιακή πυκνότητα του Δήμου Καλαμάτας και συγκρίνοντάς τη με τους αντίστοιχους δείκτες της Π.Ε. Μεσσηνίας, της Περιφέρειας Πελοποννήσου και της χώρας, διαπιστώνεται ότι ο δείκτης πληθυσμιακής πυκνότητας της Καλαμάτας είναι κατά πολύ μεγαλύτερος του αντίστοιχου δείκτη τόσο σε επίπεδο επικρατείας (158,63 έναντι 81,97 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο) όσο και σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας (μόλις 53,48 κατοίκων ανά χλμ. 2).
Δείκτης γήρανσης
Για το σύνολο του Νομού Μεσσηνίας ο δείκτης γήρανσης είναι 1,74, δηλαδή σε 1 άτομο ηλικίας 0-14 αντιστοιχεί 1,74 άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω. Ο δείκτης γήρανσης του Δήμου Καλαμάτας είναι 1,13 και αποκλίνει από εκείνον σε επίπεδο νομού (1,74). Από τη σύγκριση των στοιχείων προκύπτει ότι ο Δήμος σε σχέση με το νομό είναι λιγότερο «γηρασμένος».
Ο δείκτης εξάρτησης είναι ο λόγος του αθροίσματος ατόμων ηλικίας 0-14 ετών και 65 ετών και άνω (δηλαδή των μη παραγωγικών ηλικιών), προς τα άτομα ηλικίας 15-65 (παραγωγικές). Σκοπός του δείκτη είναι να βρεθεί η αναλογία μεταξύ εξαρτώμενων ατόμων, δηλαδή αυτών που δεν μπορούν να συμμετέχουν στην παραγωγική διαδικασία προς τα άτομα που θεωρείται ότι συμμετέχουν στην παραγωγική διαδικασία.
Ο μέσος όρος του νομού είναι 0,58, δηλαδή σε 1 άτομο 15-65 ετών αντιστοιχούν 0,56 άτομα ηλικίας 65 και άνω ετών, ενώ για το σύνολο του Δήμου ο δείκτης εξάρτησης είναι 0,48.
Ο δείκτης αντικατάστασης αποτελεί δομικό δείκτη. Δηλαδή, εκφράζει την εναλλαγή μεταξύ των ηλικιών που μετέχουν στην παραγωγική διαδικασία. Υπολογίζεται ως ο λόγος των ατόμων ηλικίας 15-24 προς τα άτομα ηλικίας 55-64. Δηλαδή, των ατόμων που ετοιμάζονται να εισέλθουν στην παραγωγική διαδικασία και αυτών που αναμένονται να εξέλθουν από την παραγωγική διαδικασία.
Κοινωνικά προβλήματα
Εισαγωγικά πρέπει να αναφερθεί ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου συνολικά και η ΠΕ Μεσσηνίας χαρακτηρίζονται από σημαντικά κοινωνικά προβλήματα:
Α. Η Διεύθυνση Πρόνοιας του Δήμου Καλαμάτας είναι αρμόδια για το σχεδιασμό και την εφαρμογή της κοινωνικής πολιτικής, των πολιτικών ισότητας των φύλων, καθώς και για την προστασία και προαγωγή της δημόσιας υγείας στην περιοχή του Δήμου, με τη λήψη των καταλλήλων μέτρων. Οι υπηρεσίες Κοινωνικής Προστασίας που παρέχονται από τη Διεύθυνση Πρόνοιας, είναι οι εξής (στοιχεία 2016): Άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών παιδικών σταθμών, 1. Εισαγωγή ασφαλισμένων ΟΓΑ στο ίδρυμα «Η Στέγη της Εκκλησίας», 5. Οικονομικοί Αδύνατοι- Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη, 1100. Ψυχοκοινωνική στήριξη και συμβουλευτική, 50.
Οι παροχές που προσφέρονται σε ενδιαφερόμενους από τη Διεύθυνση Πρόνοιας είναι, μεταξύ άλλων, οι εξής (στοιχεία 2016): Επίδομα τυφλότητας με 314 δικαιούχους, επίδομα Ν.Κ. με 346 δικαιούχους, επίδομα στεγαστικής συνδρομής με 25 δικαιούχους, επίδομα βαριάς αναπηρίας με 1010 δικαιούχους, επίδομα κωφαλαλίας με 94 δικαιούχους, επίδομα τετραπληγίας με 19 δικαιούχους, επίδομα τετραπληγίας δημοσίου με 53 δικαιούχους, επίδομα κίνησης με 191 δικαιούχους, επίδομα απροστάτευτων με 40 δικαιούχους, επίδομα αιμολυτικών με 90 δικαιούχους, οικονομική ενίσχυση α’ κοιν. βοηθειών με 622 δικαιούχους.
Ο Δήμος Καλαμάτας υλοποιεί ακόμα τα κάτωθι κοινωνικά προγράμματα: 1. Στέγαση και Επανένταξη με 25 ωφελούμενους. 2. Συμβουλευτικό Κέντρο Κακοποιημένων Γυναικών με 120 ωφελούμενους.
Οι ΑΜΕΑ δικαιούχοι προνοιακών επιδομάτων στη Μεσσηνία φθάνουν τα 2.146 άτομα. Σημειώνουμε ότι κατά τα τελευταία χρόνια τα εισοδήματα των ΑμεΑ μειώθηκαν σημαντικά εξαιτίας των δραστικών περικοπών σε μισθούς, συντάξεις, παροχές υγείας και των πολύ υψηλών φορολογικών επιβαρύνσεων.
Στο πιλοτικό πρόγραμμα Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης που ξεκίνησε το δεύτερο εξάμηνο του 2016 στο Δήμο Καλαμάτας έγιναν περισσότερες από 3.000 εγγραφές με πάνω από 5.500 μέλη. Δικαιούχοι ΤΕΒΑ (Πρόγραμμα επισιτιστικής και βασικής υλικής συνδρομής): Οι δικαιούχοι του προγεύματος Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής για το Δήμο Καλαμάτας ανέρχονται σε 3.997 άτομα. Οι δικαιούχοι Δημοτικού-Κοινωνικού Παντοπωλείου είναι 50 άτομα. Οι δικαιούχοι της κοινωνικής δομής του δημοτικού συσσιτίου είναι 70 άτομα.
Ο κίνδυνος φτώχειας ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω στη Μεσσηνία ανέρχεται σε 48,4% ενώ στην Περιφέρεια Πελοποννήσου συνολικά στο- αρκετά μικρότερο- 42,3%. Για τους συνταξιούχους τα αντίστοιχα μεγέθη είναι 44,5% και 39,8%. Όσον αφορά στις ειδικές ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, στο Δήμο Καλαμάτας εντοπίζονται 1.430 άτομα (οροθετικοί, φυλακισμένοι/αποφυλακισμένοι, ανήλικοι παραβάτες, ειδικές ομάδες πληθυσμού, 30 μονογονεικές οικογένειες, 36 γυναίκες ως θύματα κακοποίησης και περιθωριοποιημένες κοινότητες).
Αναπτυξιακός νόμος
Τέλος, ο Αναπτυξιακός Νόμος αποτελεί ένα από τα κύρια εργαλεία της αναπτυξιακής πολιτικής. Βασικά στοιχεία του που αφορούν στην Καλαμάτα είναι τα εξής: Το ελάχιστο επιλέξιμο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος που μπορεί να ενισχυθούν από δράσεις της ΟΧΕ (λαμβανομένης υπόψη της διαθέσιμης χρηματοδότησης) προσδιορίζεται ως εξής: για μεσαίες επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς και για επιχειρηματικές συστάδες (cluster) στο ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) ευρώ, για μικρές επιχειρήσεις στο ποσό των εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ, για πολύ μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ, για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), καθώς και τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς (ΑΣ), τις Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ) και τις Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) στο ποσό των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ.
Στους επιλέξιμους για ενίσχυση κλάδους συμπεριλαμβάνονται η μεταποίηση αγροτικών προϊόντων και τα καταλύματα (ίδρυση ή επέκταση ή εκσυγχρονισμός μονάδων τουλάχιστον τριών αστέρων), τουριστικοί λιμένες (μαρίνες) και γενικότερα εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής.
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
